Kuliah pada kali ini adalah mengenai muzik gamelan dan caklempong. Seperti biasa Encik Amran akan mempertontonkan video terlebih dahulu sebelum memulakan sesi P&P. Terlebih dahulu Encik Amran menjelaskan mengenai muzik gamelan berdasarkan kepada sejarah dan jenis-jenis, alat muzik serta sistem tonal, melodi, bentuk dan struktur. Seterusnya, Encik Amran menjelaskan pula mengenai muzik caklempong berdasarkan kepada sejarah, alat muzik serta sistem tonal, melodi, bentuk dan irama.
Gamelan adalah berasal daripada bahasa jawa yang mana gamel adalah bermaksud tabuh atau pukul. Terdapat dua jenis gamelan iaitu gamelan Melayu dan gamelan Jawa. Selain itu, gamelan Melayu ini turut dikenali sebagai gamelan Terengganu yang mana ia lebih dikenali sebagai joget gamelan. Gamelan Melayu wujud melalui ikatan perkahwinan antara keluarga Raja Riau dengan Bendahara dari negeri Pahang pada awal abad ke-18 yang bermula di Istana Riau Lingga. Identiti muzik gamelan Melayu dan Jawa telah dipisahkan melalui penciptaan lagu baru dan sistem tuning instrumentasi dan melodi pada awal abad ke-20 yang mana pada ketika itu muzik gamelan ini telah di bawa masuk ke Istana Terengganu.
Gamelan Jawa ini berasal daripada Pulau Jawa Tengah yang mana ia dibawa oleh orang-orang Jawa yang ketika itu berlakunya penjajahan Eropah. Sebagai contoh, gamelan Jawa sering dipersembahkan di majlis-majlis perkahwinan. Tarian, wayang kulit serta kuda kepang turut mengiringi persembahan dengan iringan gamelan Jawa.
Perbezaan antara gamelan Jawa dengan gamelan Melayu ini adalah melalui penggunaan alat muziknya. Walaupun alat-alat yang digunakan adalah sama tetapi terdapat beberapa perbezaan antara alat-alat muzik tersebut. Perbandingan gamelan Jawa dengan gamelan Melayu ialah penggunaan bonang barong yang mana dalam gamelan Jawa ia dimainkan pada detik kedua dan keempat manakala dalam gamelan Melayu pula ia dimainkan pada detik pertama dan ketiga dalam setiap gatra mipil dan gembiang. Alat-alat muzik gamelan ini diperbuat daripada perunggu dan kayu serta dari besi dan buluh. Alat-alat ini mempunyai larasan yang tetap atau fixed tuning.
Manakala bagi muzik caklempong pula ia berasal daripada Minangkabau dan ia terdapat di daerah Lenggeng, Jelebu, Kuala Pilah di Negeri Sembilan. Antara alat-alat muzik yang digunakan ialah bonang, gereteh, tingkah, sauwa atau saua, gendang ibu dan anak, bangsi dan serunai. Muzik ini mengiringi nyanyian, tarian lilin, pencak silat, perkahwinan dan keramaian serta terdapat juga dalam drama tarian randai.
Di akhir sesi kuliah, kami diberi peluang untuk menonton demonstrasi yang dipersembahkan oleh pelajar muzik serta melihat dan mencuba menggunakan alat-alat muzik tersebut. Hal ini merupakan satu pengalaman yang tidak dapat saya lupakan apabila melihat sendiri persembahan tersebut walaupun sekejap sahaja. Terima kasih kawan-kawan.
0 comments:
Post a Comment